Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) może przeprowadzić kontrolę w firmie, aby sprawdzić, czy płatnik składek prawidłowo wywiązuje się ze swoich obowiązków. Oto kluczowe informacje, które pomogą w przygotowaniu się do takiej kontroli.
Co może być przedmiotem kontroli ZUS?
Kontrola może obejmować w szczególności:
- zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych,
- prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne,
- ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłacanie tych świadczeń oraz dokonywanie rozliczeń z tego tytułu.
Co istotne, kontrola nie może dotyczyć tego samego przedmiotu, który ZUS już wcześniej kontrolował.
W jaki sposób następuje rozpoczęcie kontroli?
Zasadniczo ZUS powinien w pierwszej kolejności zawiadomić przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli. Kontrola powinna rozpocząć się nie wcześniej niż po 7 dniach i nie później niż przed 30 dniami od momentu doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli ZUS nie rozpocznie kontroli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia. Jedynie w wyjątkowych przypadkach ZUS może rozpocząć kontrolę bez wcześniejszego zawiadomienia.
Kto może kontrolować przedsiębiorcę z ramienia ZUS?
Czynności kontrolne przeprowadzają inspektorzy kontroli ZUS po okazaniu kontrolowanemu przedsiębiorcy legitymacji służbowej i po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. W czynnościach kontrolnych może uczestniczyć też pracownik ZUS niebędący inspektorem kontroli, ale przygotowujący się do egzaminu kwalifikacyjnego – na podstawie odrębnego upoważnienia.
Czy ZUS może rozpocząć kontrolę w sytuacji, gdy przedsiębiorcę aktualnie kontroluje inny organ?
Co do zasady ZUS nie może rozpocząć kontroli w przypadku, gdy aktualnie działalność gospodarczą przedsiębiorcy kontroluje inny organ publiczny. W takim przypadku ZUS powinien odstąpić od podjęcia czynności kontrolnych oraz ustalić z przedsiębiorcą inny termin przeprowadzenia kontroli.
Ile czasu może trwać kontrola?
Czas trwania wszystkich kontroli ZUS u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać w odniesieniu do:
- mikroprzedsiębiorców – 12 dni roboczych;
- małych przedsiębiorców – 18 dni roboczych;
- średnich przedsiębiorców – 24 dni roboczych;
- pozostałych przedsiębiorców – 48 dni roboczych.
W jakim miejscu są przeprowadzane czynności kontrolne?
Zasadniczo kontrolę przeprowadza się w siedzibie przedsiębiorcy lub w miejscu wykonywania działalności gospodarczej oraz w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę. Za zgodą przedsiębiorcy kontrola lub poszczególne czynności kontrolne mogą być przeprowadzane również w siedzibie ZUS, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli.
O tym:
- Jakie uprawnienia ma inspektor kontroli ZUS?
- Jakie obowiązki spoczywają na kontrolowanym przedsiębiorcy?
- W jaki sposób przedsiębiorca może przeciwstawić się prowadzeniu kontroli z naruszeniem przepisów?
- W jaki sposób kończy się kontrola?
w drugiej części Poradnika dla przedsiębiorców. Jak się przygotować do kontroli ZUS?