Czy pracownik, którego stosunek pracy wygasł z upływem trzech miesięcy nieobecności w pracy z powodu tymczasowego aresztowania, nabył za okres aresztowania prawo do urlopu wypoczynkowego? Odpowiadamy.
Urlop wypoczynkowy w całości
W doktrynie prawa pracy nie ma jednolitego stanowiska w tym zakresie. Obecnie dominuje jednak pogląd, zgodnie z którym pracownikowi tymczasowo aresztowanemu przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego. Wygaśnięcie umowy o pracę z powodu tymczasowego aresztowania nie stanowi podstawy do pomniejszenia ekwiwalentu za urlop za czas tymczasowego aresztowania.
Zwolennicy tego stanowiska wskazują, iż przyczyna ustania zatrudnienia nie ma znaczenia w kontekście prawa pracownika do urlopu wypoczynkowego (ekwiwalentu za ten urlop). Uprawnionym do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy jest więc również pracownik, którego stosunek pracy wygasł na skutek trzymiesięcznej nieobecności w pracy spowodowanej tymczasowym aresztowaniem.
Stanowisko Sądu Najwyższego
Sąd Najwyższy w uchwale z 18 lutego 1976 r. (I PZP 51/75) uznał, że „w razie wygaśnięcia stosunku pracy na skutek trzymiesięcznej nieobecności w pracy, spowodowanej tymczasowym aresztowaniem pracownika, pracownik (…) nie traci prawa do urlopu wypoczynkowego za rok, w którym miało miejsce wygaśnięcie stosunku pracy. Skoro więc wygaśnięcie stosunku pracy na skutek trzymiesięcznej nieobecności w pracy spowodowanej tymczasowym aresztowaniem nie powoduje utraty prawa do urlopu, to tym samym pracownik nie traci uprawnień do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, jeśli urlopu tego z przyczyn wymienionych w art. 171 k.p. nie mógł wykorzystać w naturze. Przytoczony pogląd potwierdza cytowany art. 171 § 1 pkt 1 k.p., zgodnie z którym w razie niewykorzystania przysługującego urlopu z powodu wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny”.
Proporcjonalne pomniejszenie urlopu
Zwolennicy proporcjonalnego pomniejszenia urlopu wypoczynkowego za okres tymczasowego aresztowania powołują się na art. 155(2) § 2 k.p. Zgodnie z literalną treścią tego przepisu ma on jednak wyłącznie zastosowanie do pracowników powracających do pracy u dotychczasowego pracodawcy po okresie tymczasowego aresztowania.
Podsumowując, obowiązujące przepisy nie dają pracodawcy podstaw do pomniejszenia przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego za okres przebywania w areszcie w przypadku, gdy umowa o pracę wygasła z powodu tymczasowego aresztowania (na podstawie art. 66 § 1 k.p.). W konsekwencji pracownik taki nie traci prawa do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
