Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest przeciwdziałanie mobbingowi i dyskryminacji w miejscu pracy. Odpowiedzialność za powstanie mobbingu i dyskryminacji, bez względu na to kto jest jego sprawcą, ponosi zawsze pracodawca.
Z punktu widzenia pracodawcy konsekwencje powstania mobbingu i dyskryminacji w zakładzie pracy dotyczą zarówno sfery prawnej, jaki i pozaprawnej.
Konsekwencje prawne
Prawne konsekwencje mobbingu obejmują możliwość dochodzenia od pracodawcy dwóch rodzajów świadczeń: zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, w przypadku, gdy mobbing wywołał u pracownika rozstrój zdrowia oraz odszkodowania, gdy doprowadził do powstania szkody w majątku pracownika lub gdy w jego następstwie pracownik rozwiązał umowę o pracę (utracone korzyści).
Konsekwencje prawne dyskryminacji obejmują możliwość dochodzenia od pracodawcy odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu.
Pracodawca odpowiada zatem zarówno za czynne działania mobbingowe i dyskryminacyjne w stosunku do pracowników, jak i za niewywiązanie się z obowiązku przeciwdziałania występowaniu tych zachowań.
- W pierwszej kolejności roszczenia odszkodowawcze związane z mobbingiem i dyskryminacją mogą być dochodzone przez poszkodowanego pracownika wyłącznie od pracodawcy, który go zatrudnia.
- Następnie pracownik, który dopuścił się działań mobbingowych lub dyskryminacyjnych może odpowiadać za swoje zachowania wobec drugiego pracownika lub pracodawcy na podstawie przepisów art. 23 i 24 KC dotyczących ochrony dóbr osobistych.
- Pracodawca może wystąpić z tzw. roszczeniem zwrotnym przeciwko sprawcy mobbingu lub dyskryminacji na podstawie art. 441 § 3 KC w zw. z art. 300 KP.
Konsekwencje pozaprawne
Pracodawcy często łączą kwestie skutków mobbbingu i dyskryminacji wyłącznie z konsekwencjami prawnymi, głównie zaś z kosztami. Niewielu zastanawia się natomiast, że w sytuacji wystąpienia patologii organizacja płaci znacznie więcej, chodzi tutaj bowiem o szeroko pojęty wizerunek.
Organizacja, w której doszło do mobbingu lub dyskryminacji doznaje znaczących szkód właśnie w zakresie utraty wizerunku, co w praktyce przekłada się np. na utratę zaufania klientów, kontrahentów i pozostałych pracowników.
Bezpłatny webinar dla pracodawców: Praktyczne możliwości zwolnienia pracodawcy z odpowiedzialności za mobbing i dyskryminację