Czy zleceniobiorca podlega polskiemu ustawodawstwu w zakresie ubezpieczeń społecznych w sytuacji, gdy zawarł umowę zlecenia z polskim podmiotem, ale miejsce wykonywania zlecenia określono poza granicami Polski? Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dają jasną odpowiedź.
Kto podlega polskim przepisom o ubezpieczeniu społecznym?
Zgodnie z zasadą terytorialności wynikającą z art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z 13 października 1998 r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Polski są m.in.:
– pracownikami;
– osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z KC stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z umowy zlecenia nie podlegają uczniowie i studenci do ukończenia 26. roku życia.
Z przepisu tego wynika wprost, że wszystkie osoby fizyczne, bez względu na ich miejsce zamieszkania czy obywatelstwo, podlegają polskim ubezpieczeniom społecznym, o ile wykonują zlecenie na obszarze Polski i na rzecz polskiego podmiotu.
Kluczowe miejsce wykonania zlecenia
Zleceniobiorca nie podlega polskiemu ustawodawstwu w zakresie ubezpieczeń społecznych w sytuacji, gdy zawarł umowę zlecenia z polskim podmiotem, ale miejsce wykonywania zlecenia określono poza granicami Polski. Jeśli miejsce wykonania zlecenia zostało określone za granicą i tam jest wykonywane, osoba ta nie jest zleceniobiorcą na obszarze Polski.
Co więcej zawarcie umowy zlecenia w siedzibie pracodawcy na terenie Polski nie ma znaczenia dla ustalenia obowiązku zgłoszenia zleceniobiorcy do ubezpieczenia w ZUS-ie. Istotne jest miejsce wykonywania zlecenia.
Potwierdzenie powyższego można znaleźć w interpretacji Oddziału ZUS w Lublinie z 3 marca 2016 roku (sygn. WPI/200000/43/241/2016), w której wskazano: „Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych również nie uzależniają objęcia polskimi ubezpieczeniami od posiadanego obywatelstwa, miejsca zamieszkania, pobytu itp. Istotny dla objęcia obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych jest: fakt zawarcia z polskim podmiotem np. stosunku pracy czy innej umowy rodzącej zgodnie z przepisami obowiązek ubezpieczeń społecznych oraz wykonywanie pracy w ramach tych umów na obszarze Polski”.