Czy pracodawca może odmówić wykonywania pracy zdalnie pracownicy w ciąży?

Praca zdalna pojawiła się Kodeksie pracy w kwietniu 2023 r. i od samego początku wzbudza wiele emocji zarówno wśród pracodawców jak i pracowników. Jednym z zagadnień, z którymi często mierzą się pracodawcy jest określona przez ustawodawcę tzw. grupa uprzywilejowana, wobec której pracodawca ma obowiązek uwzględnić wniosek o pracę zdalną.

Ustawodawca zaliczył do grupy uprzywilejowanej:

  • pracownika – małżonka albo pracownika – rodzica dziecka w fazie prenatalnej, w przypadku ciąży powikłanej,
  • pracownika – rodzica dziecka posiadającego zaświadczenie, wydane na podstawie ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” z dn. 4 listopada 2016 r. (Dz.U. 2020.1329 t.j.), potwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu  w tym również po ukończeniu przez dziecko 18 roku życia;
  • pracownicę w ciąży;
  • pracownika wychowujący dziecko do 4 roku życia;
  • pracownika sprawującego opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadających orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Jednakże, jeśli wykonywanie pracy zdalnej na danym stanowisku nie jest możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy, to wówczas pracodawca może takiemu pracownikowi odmówić. Pamiętać należy, że w takiej sytuacji odmowa musi być udzielona na piśmie w terminie 7 dni. Obligatoryjnie musi także zawierać uzasadnienie.

Należy pamiętać, że instytucja pracy zdalnej, choć jest bardzo pro pracownicza, nie może dezorganizować pracy organizacji, ani zmniejszać jej efektywności. To pracodawca decyduje jaki model pracy przyjmie u siebie w firmie i jakie stanowiska dopuści do pracy w takim trybie.  

Uzasadniając udzielenie odpowiedzi odmownej, pracodawca może wskazać, że na zajmowanym przez pracownika stanowisku nie ma możliwości wykonywania pracy zdalnej. Na przykład praca ta wymaga stałego stacjonarnego kontaktu z klientami i nie ma możliwość ich zdalnej obsługi. Reorganizacja pracy natomiast wymagałaby zaangażowania dodatkowych osób na miejscu i miałaby negatywny wpływ na relacje z klientami.